Pałac Piotrkowice

   Pałac w Piotrkowicach to renesansowa rezydencja, która w 1693 roku przeszła barokową przebudowę. W średniowieczu wieś była własnością rodziny von Prittwitz, która przyjęła swoje nazwisko od nazwy miejscowości. W późniejszych wiekach pałac był w posiadaniu kilku znanych arystokratycznych rodów, w tym Kosligów, Nostitzów (od 1574 roku), von Maltzanów (właścicieli księstwa stanowego w Miliczu od 1684 roku), Colonna oraz von Danckelmanów (od 1787 roku).

   Pałac jest trzypiętrową budowlą na planie prostokąta, z wysokim czterospadowym dachem mansardowym. Pierwotna konstrukcja, pochodząca z połowy XVI wieku, posiada gotyckie piwnice, a jej architektoniczne detale, takie jak opaski okienne i drzwiowe oraz bogato zdobione belki stropowe, datowane są na około 1565 rok. Na parterze znajdują się sklepienia ozdobione manierystyczną dekoracją rollwerkową, a jedna z sal jest udekorowana barokowymi stiukami, w tym herbem von Maltzanów. Obecny wygląd fasady pałacu pochodzi z okresu baroku, około 1693 roku.

   Stiukowa dekoracja pałacu, wykonana przez Giovanniego Simonettiego, artystę działającego m.in. we Wrocławiu, Lipsku i Berlinie, jest unikalna w skali Europy Środkowej i nosi ślady wpływów północnowłoskich. Fasada pałacu wykazuje stylistyczne podobieństwa do wystroju Pałacu opatów cysterskich w Lubiążu (1690-92), który uznawany jest za jedno z najważniejszych dzieł barokowych w Europie. Elewacje pałacu zdobi bogaty program sztukatorski, w którym architektoniczne podziały służą jako ramy dla dekoracji groteskowej i roślinnej. Na wyższych kondygnacjach budynku zastosowano artykulację pilastrami z toskańsko-kompozytowymi kapitelami, zwieńczonymi koroną hrabiowską. Możliwe powiązania stylistyczne z Starą Giełdą w Lipsku (Alte Börse) sugerują, że architekt Johann Georg Starcke mógł mieć udział w projektowaniu pałacu w Piotrkowicach.

   W XIX wieku pałac został poddany renowacji przez rodzinę Danckelmanów, zachowując przy tym swoje pierwotne cechy stylowe. Fasada pałacu, dzięki wyjątkowej sztukatorskiej dekoracji, plasuje go wśród najważniejszych barokowych realizacji w Europie Środkowej. Styl dekoracji pałacu jest blisko spokrewniony z wystrojem barokowym Opactwa Cystersów w Lubiążu, uznawanym za arcydzieło sztuki barokowej na Śląsku.

   Pałac jest częścią większego zespołu pałacowego, w skład którego wchodzi park, mauzoleum rodziny von Danckelman z 1850 roku oraz zabudowania folwarczne, takie jak spichrz z pierwszej połowy XIX wieku, ujeżdżalnia z bogato zdobionym fryzem, stajnia z mieszkaniami dla służby oraz rządcówka, wszystkie utrzymane w eleganckim stylu neogotyckim z połowy XIX wieku. Barokowy ogród został przekształcony w XIX wieku w park krajobrazowy z dwoma stawami i romantycznym mauzoleum rodzinnym. W parku rosną ponad 500-letnie dęby, które są pomnikami przyrody.